Mu ijoro ryo ku Cyumweru, Perezida wa Kenya, ari na we uyoboye Umuryango wa Afurika y’Iburasirazuba, William Ruto, yatangaje ko intambara iri kubera mu Burasirazuba bwa RDC, ari akaga gakomeye ku kiremwamuntu, ateguza Inama y’Abakuru b’Ibihugu bya EAC, igomba guterana mu masaha 48.
Perezida Ruto mu ijambo rye ryanyujijwe ku mbuga nkoranyambaga yagaragaje ko intambara iri kubera muri Kivu y’Amajyaruguru, ihangayikishije ku ruhande rw’abaturage.
Ni nyuma y’uko iyi mirwano ubwo yasatiraga Umujyi wa Goma, yangije ibikorwaremezo, ku buryo uyu Mujyi wamaze impera z’icyumweru nta mazi, nta mashanyarazi ndetse n’ingendo zaba izo mu kirere no mu mazi zahagaritswe, dore ko n’imipaka bari basigaranye iri kunyurwaho n’uwo izina rye rizwi.
Perezida Ruto yagize ati “Ibibazo bijyanye n’imibereho y’ikiremwamuntu biri kurushaho kuba bibi kubera ibikorwa bya gisirikare birimo no gufunga ikirere cya Goma.”
Yahamagariye uruhande rwa Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo n’u Rwanda gusubukura ibiganiro biganisha ku nzira yo kugarura amahoro muri Kivu ya Ruguru.
Ati “Nk’Umuyobozi w’Umuryango wa Afurika y’Iburasirazuba, ndahamagarira impande zose ziri mu biganiro bya Luanda n’abavandimwe banjye, Perezida Félix Tshisekedi na Perezida Paul Kagame bombi navugishije muri uyu mugoroba, kumva amajwi y’abaturage b’aka Karere kacu asaba amahoro ndetse n’umuryango mpuzamahanga.”
Amagambo ya Perezida Ruto uvuga mu ijwi rya EAC, benshi bakomeje kwibaza niba atirengahije ko nubwo habaho ibiganiro hagati y’u Rwanda na RDC, ariko Umutwe wa M23 ntubyitabire, n’ubundi bitatanga igisubizo ku mutekano muke uri muri Kivu y’Amajyaruguru.
Ibi byahoze bishimangirwa n’igitekerezo cya Perezida wa Angola, João Gonçalves Lourenço, usanzwe ari Umuhuza w’u Rwanda na RDC, cyasabaga ko Leta ya RDC igirana ibiganiro na M23, ariko Perezida Tshisekedi n’Umuvugizi we Patrick Muyaya barahira ko batazigera bicara ngo baganirire ku meza amwe.
Gusubikwa kw’ibiganiro no kurahira ko RDC itazigera iganira na M23, ni yo ntandaro nini yo guhagarara kw’ibiganiro by’amahoro bya Luanda, kuko Leta y’u Rwanda igaragaza ko ubwo RDC izaba itaraganira na M23, ngo yumve ibyo ibasaba nta gisubizo kirambye cy’amahoro kizaboneka.
Mu bihe bitandukanye u Rwanda rwagiye rugaragaza ko RDC idashyira imbaraga mu gukemura iki kibazo igihereye mu mizi, ahubwo ihitamo guca inzira y’ubusamo irimo no kurwana ibi bishimangirwa no kwihuza kwa FARDC n’Igisirikare cy’u Burundi n’indi mitwe y’abarwanyi nka Wazalendo, FDLR n’indi.
Perezida Ruto usa n’uri gushaka igisubizo cyihuse ariko kitarambye yahamagaje inama y’igitaraganya igomba kuba mu gihe kitarenze amasaha 48.
Biteganyijwe ko iyi nama iri buhuze abayobozi b’Ibihugu bigize EAC, kugira ngo hashakwe igisubizo ku mutekano muke wafashe indi ntera muri Kivu y’Amajyaruguru.
